Astronomska slika dana

Otkrij kosmos! Svakodnevna slika o astronomiji i astronautici sa kratkim objasnjenjem astronoma.

29. april 2016.

Fermijev Mesec pod gama zracima

Kredit za sliku i autorska prava: NASA, DOE, International Fermi LAT Collaboration

Objasnjenje slike: Kad biste mogli da vidite samo gamazrake, ciji fotoni pokazuju do milijardu puta energiju vidljivog svetla ili cak i vise, Mesec bi bio svetliji od Sunca! Osnova ove iznenadjujuce ideje je nova slika Meseca koja bazira na podacima Large Area Telescope (LAT) svemirskog teleskopa Fermi za istrazivanje pod gama zracima, koji su sakupljeni za vreme njegovih prvih godina rada (2008-2015). Fermijev pogled u oblasti gama zraka pokazuje male detalje povrsine Meseca, ali u sredini ove karte u laznim bojama, jasno se vidi svetlucanje gama zraka koje odgovara poziciji i velicini Meseca. Svetlije tacke na slici odgovaraju najmarkantnijim strukturama lunarnih gama zraka. Zasto je Mesec tako svetao pod gama zracima? Energetski naboj cestica, koji je poznat kao kosmicko zracenje koje se prostire duz Suncevog sistema, stalno padaju na nezasticenu povrsinu Meseca i tako uzrokuju ovo svetlucanje. Posto gama zraci dolaze iz svih pravaca, Mesec uvek izgleda pun i ne pokazuje faze. Prva slika Meseca pod gama zracima potice od instrumenta EGRET na brodu svemirskog teleskopa Kompton, koji je startovao pre 25 godina.