Astronomska slika dana

Otkrij kosmos! Svakodnevna slika o astronomiji i astronautici sa kratkim objasnjenjem astronoma.

13. juli 2021.

Saturnov Japetus - Mesec u 3D

Kredit za sliku & autorska prava: NASA, ESA, JPL, SSI, Cassini Imaging Team; 3D: NASA's VTAD

Objasnjenje slike: Sta se dogodilo sa Saturnovim mesecom Japetusom? Veliki delovi ovog cudnog sveta su tamni kao ugalj, dok su drugi svetli, kao led. Sastav tamnog materijala je nepoznat, ali infracrveni spektri dovode do zakljucka, da sadrze tamni oblik uljenika. Japetus ima veoma neobican ekvatorijalni zid sa kojim izgleda kao orah. Da bi bolje razumeli ovaj mesec, NASA je 2007. godine robotsku sondu Kasini sumerila prema Japetusu. Ova slika je napravljena na udaljenosti od oko 75.000 kilometara. Kasinijeva putanja je omogucila detaljne fotografije Japetusove polulopte, koja se uvek nalazi pozadi. Ogroman udarni krater na jugu ima velicinu od 450 kilometara i nalazi se iznad starijeg slicno velikog kratera. Tamni materijal pokriva istocni deo Japetusa i istovremeno zatamnjuje krater i uzvisenje. Prilikom detaljnijeg posmatranja se pokazuje, da tamni deo pokazuje obicno prema ekvatoru meseca i ima debljinu manje od jednog metra. Prema vodecoj hipotezi, tamni materijal je uglavnom prljavstina koja je ostala, kada relativno topli, prljavi let sublimira. Prvi sloj tamnog materijala verovatno potice od Meteorskih delova sa drugih meseca.