Astronomska slika dana

Otkrij kosmos! Svakodnevna slika o astronomiji i astronautici sa kratkim objasnjenjem astronoma.

10. februar 2021.

Ukrotiti nebo uz pomoc laserskih zraka

Kredit za sliku & autorska prava: Juan Carlos Muñoz / ESO; Tekst: Juan Carlos Muñoz

Objasnjenje slike: Zasto zvezde trepere? Kriva je nasa atmosfera jer dzepovi vazduha sa malo drugacijom temperaturom, koji su u stalnom pokretu, iskrivljuju puteve svetlosti od udaljenih astronomskih objekata. Atmosferske turbulence su problem astronomima jer zamagljuju slike izvora koje zele da prouce. Teleskop prikazan na ovoj slici, je smesten u ESO opservatoriji Paranal, opremljen sa cetiri lasera za borbu protiv ove turbulence. Laseri su podeseni na boju koja pobudjuje atome koji lebde visoko u Zemljinoj atmosferi - natrijum koji ostaje u atmosferi kada prolete meteori. Ove uzarene natrijumove mrlje deluju kao vestacke zvezde cije treperenje se odmah belezi i prenosi na fleksibilno ogledalo koje se deformise stotine puta u sekundi, suprotstavljajuci se atmosferskim turbulencama i rezultirajuci ostrijim slikama. Treperenje zvezda je tehnolosko polje u razvoju i omogucava, u nekim slucajevima, snimanje slika klase Hablovog teleskopa, ali sa Zemlje. Ova tehnika je takodje dovela do izdvojenih primena u nauci o ljudskom vidu, gde se koristi za dobijanje vrlo ostrih slika mreznjace.