Astronomska slika dana

Otkrij kosmos! Svakodnevna slika o astronomiji i astronautici sa kratkim objasnjenjem astronoma.

06. april 2022.

Earendel: Zvezda u ranom univerzumu

Kredit za sliku & autorska prava: NASA, ESA, B. Welch (JHU), D. Coe (STScI); Obrada: A. Pagan (STScI)

Objasnjenje slike: Da li je Earendel najudaljenija zvezda koja je do sada otkrivena? Ova naucna mogucnost je nastala, kada je svemirski teleskop Habl posmatrao ogromno jato galaksija. Primeceno je da efekat gravitacionog sociva ovog jata uvecava i izoblicava galaksiju daleko u pozadini. Ova izoblicena pozadinska galaksija je toliko udaljena da ima crveni pomak od 6,2 i pojavljuje se na predstavljenoj slici kao duga crvena struna, dok su perle na tom nizu verovatno zvezdana jata. Socivo galaktickog jata stvara liniju maksimalnog uvecanja gde pozadinski objekti mogu da izgledaju uvelicani vise hiljada puta. Na raskrsnici izmedju linije galaksije i linije maksimalnog povecanja se nalazi jedna "perla" koja pokazuje dokaze da potice od sjajne zvezde u ranom univerzumu - sada nazvane Earendel. Buduca istrazivanja mogu da ukljuce vise Hablovih slika, da bi se videlo kako varira jacina sjaja ove zvezde, a takodje ce ona biti posmatrana i sa novim svemirskim teleskopom Dzejms Veb kada postane operativan kasnije ove godine. Udaljenost ove zvezde je veca od bilo koje poznate stabilne zvezde - iako je zvezda koja je eksplodirala stvarajuci GRB 090423 imala crveni pomak od 8,2.