Astronomska slika dana

Otkrij kosmos! Svakodnevna slika o astronomiji i astronautici sa kratkim objasnjenjem astronoma.

02. januar 2020.

Betelgez bledi

Kredit za sliku & autorska prava: Jimmy Westlake (Colorado Mountain College)

Objasnjenje slike: Lovac Orion je jedna od najprepoznatljivijih konstelacija. Na ovom nocnom pogledu od 30. decembra 2019. godine na zimskom nebu severne hemisfere, sazvezdje se izdizu u golo drvece u blizini Njunana, Dzordzija, SAD. Crvena super gigantska zvezda Betelgez se istice zuckastim nijansama levo od centra Oriona, ali vise nije tako snazna kao plava nadmocna zvezda Rigel u podnozju Lovca. U stvari, na planeti Zemlji sada moze da primeti upecatljivo smanjivanje Betelgezovog sjaja, za vise od polovine u poslednjim mesecima 2019. godine. Betelgez je vec odavno poznat kao promenljiva zvezda, koja svoj sjaj menja u vise ciklusa sa priblizno kratkim i dugorocnim periodima od stotine dana do mnogo godina. Zvezda je sada blizu svog najslabijeg stanja od fotometrijskih merenja 1926/27. godine, koja su delom mogla da budu posledica slucajnosti u ciklusu. Betelgez je takodje prepoznata kao crvena zvezda koja ce svoj zivot da zavrsi eksplozijom kao supernova u sledecih 1.000 godina. Ova kosmicka kataklizma ce se odvijati na sigurnih 700 svetlosnih godina udaljenosti od nase planete.